Γαστρονομία

Μια σύγχρονη λέξη, μια πολύτιμη ιστορία ...

Γαλλία, 16ος αιώνας 

Πόσες φορές ακούμε και διαβάζουμε αυτή τη λέξη, ιδιαίτερα στα μέσα μαζικής επικοινωνίας αλλά και στη καθημερινή μας ζωή. Αλήθεια τι γνωρίζουμε γι΄αυτή, τι σημαίνει ο όρος γαστρονομία ...

Γαστρονομία είναι η τέχνη της επιλογής, της παρασκευής, του σερβιρίσματος και της απόλαυσης εκλεκτών τροφών. Η ετυμολογία της λέξης είναι σύνθετη και άκρως ελληνική, προέρχεται από το γαστήρ (στομάχι) + νόμος. Η ελληνική αυτή λέξη επισημοποιήθηκε από την Γαλλική Ακαδημία το 1835, και από τότε καταχωρήθηκε στο επίσημο λεξικό της. Ο περίφημος  Γάλλος συγγραφέας Φρανσουά Ραμπελαί είναι εκείνος ο οποίος πρώτος εισήγαγε την ελληνική λέξη στο περίφημο έργο του "Πανταγρουέλ" αναφέροντας στο βιβλίο του, τον θεό Γάστρο, που τιμούσαν οι λαίμαργοι. Στο ίδιο αυτό μοτίβο, χρησιμοποιήθηκαν λέξεις όπως Γαστρολατρεία και Γαστρομανία που υποδεικνύουν  διάφορους βαθμούς υπερβολικής αγάπης για το φαγητό.

Αν πάμε μερικούς αιώνες πίσω, θα δούμε ότι οι γαστρονομικές συνήθειες εμφανίζονται συχνά ως πολιτισμικός δεσμός μεταξύ των λαών, ισχυρότερος ακόμη και από αυτό το γλωσσικό ιδίωμα.

Ο κόσμος κατανέμεται σε γαστρονομικές περιοχές, η κάθε μία από τις οποίες χαρακτηρίζεται από τη δική της κουζίνα και τη δική της τεχνική στην παρασκευή των φαγητών. Στους αρχαίους πολιτισμούς για παράδειγμα της Ασσυρίας, της Βαβυλωνίας, της Περσίας, της Αιγύπτου, αλλά και στην Αρχαία Ελλάδα και αργότερα στη Ρώμη, η διαδικασία της γαστρονομίας είχε αναπτυχθεί σε υψηλό βαθμό.

Για τους αρχαίους Έλληνες, η ώρα του φαγητού αποτελούσε ευκαιρία για να προσφέρουν τροφή όχι μόνο στο σώμα, αλλά και στο πνεύμα.

Το πρώτο βιβλίο μαγειρικής είναι του αρχαίου Έλληνα ποιητή και γαστρονόμου Αρχέστρατου, σημειώσεις του οποίου συμπεριελήφθησαν στο μεγάλο έργο του Αθηναίου Ναυκρατίτη, "Δειπνοσοφιστές". Ακολούθησε ο Ρωμαίος Απίκιος, συγγραφέας ενός από τα αρχαιότερα βιβλία μαγειρικής. Διάσημες προσωπικότητες της ιστορίας που ασχολήθηκαν με την γαστρονομία ήταν ο αυτοκράτορας Καλιγούλας γνωστός για τα επιτηδευμένα ρωμαικά συμπόσια και ο βαθύπλουτος άρχοντας Λούκουλος.

Η ιστορία της γαστρονομίας περνάει από το Μεσαίωνα και την Ιταλική αναγέννηση, έως την εποχή της ανάπτυξης της μαγειρικής τέχνης στη Γαλλία η οποία κατά γενική ομολογία θεωρείται ως το μοναδικό οργανωμένο σύστημα γαστρονομίας στο κόσμο.

Πηγή: Αποσπάσματα από τις εκδόσεις  Ερμείας "Μικρή ιστορία της γαστρονομίας"

Επεξεργασία: Κωνσταντίνος Σουλιώτης